Resultoume
intensa e moi interesante a lectura do poemario do escritor
viveirense e amigo Jaime Oroza, Dende
mañá,
editado recentemente con ilustracións de Otero Regal.
Desde
a primeira páxina, o libro transmite unha poderosa sensación de
produto quintaesenciado, feito a desmán das presas e a contrafío de
todo postureo intelectual. O eu reflexivo e contemplativo que fala
nos poemas, inmerso nun labirinto de voces e vivencias marcadas pola
autenticidade, prescinde adrede de artificios e de ouropeis, atrapa
coa súa dicción confesional e intimista, converte en significativos
os propios brancos de páxina (silencios) e obriga a penetrar nunha
dimensión existencial, ontolóxica, onde cada palabra e cada imaxe
se revelan resultado dun arduo esforzo meditativo ou constitúen o
eco empapado en beleza de intensas luzadas sensitivas, coa natureza
como leitmotiv.
Tempo, Paisaxe, Vida e Morte son
presenzas que vertebran o contido do libro, sen que falten alusións
a entes máxicos que interfiren na existencia (a fada do vento que
organiza a natureza desatada; o trasgo que entretén; o falcón de
ouro que trae promesas de liberdade pero non pousa xamais...) ou
xogos fabulísticos en que os diversos tipos de animais (caracois,
vagalumes, bolboretas, melros, paporrubos, gaivotas...) representan o
variado catálogo de deformes ou conformes maneiras de vivir que
presentamos os “civilizados” humanos (“A túa herdade”).
Duro de dixerir, por estremecedor e
auténtico, é o desdobramento especular do eu poético nese
impresionante poema “O segundo camiñante”, que cabe relacionar
con outros do libro como “A tola”, “O poema de auga” e
“Falando de nada”, onde se fai coincidir o desarraigo ou a
inadaptación do individuo con certo tipo de lucidez anticonvencional
(“perdido fóra do tempo / navegando de bolina / na
inconsciencia”). A palabra poética revélase, máis unha vez, como
medio eficaz para plasmar as descubertas máis esenciais das viaxes
ao fondo do propio eu e para afirmar as bandeiras irrenunciábeis
tecidas no corazón de cada quen.
Impactantes son as metáforas con que se
retrata a derrota, o desánimo e a desesperanza nalgúns outros
versos: “O barco vello, / conserva aínda, / unha amarra podre /
que o cingue á terra”; “os cipreses feridos de morte fronte ao
mar / ven pasa-la vida”; “Cabos torados. / Mastros podres”;
“nas mans baleiras traio / un fondo recendo acre / a humidade”...
O
conxunto está formado por un total de sesenta e oito poemas, dos
cales trinta e oito, os “Poemas ensolapados”, son concibidos e
presentados nun formato que evoca de inmediato os haikus
orientais, eses poemas breves e delicados que encerran un pensamento
onde a natureza ocupa un lugar central.
Coidamos
percibir nas creacións de Jaime ecos do telurismo de Novoneira
(“Fías de néboa no monte”), pegadas da soidade ontolóxica de
Manuel Antonio (“...para os afogados”; “Frío húmido”) e
algúns recursos neotrobadoristas (“Auga da fonte fora”), o que,
por moi subxectivo que resulte pola nosa parte, non deixa de ser
indicativo dos variados “aromas” da nosa tradición literaria que
decantan con equilibrio e bo gusto nestes poemas. Magnífica a
construción paranomástica (xogando coas palabras noite,
norte
e morte)
de “O mar axoenllado nos ollos” e magnífica, tamén, a explosión
de vitalismo e sensualidade expresada en “Cereixas feras”.
Dende
mañá
é, ao noso humilde entender, unha obra de madurez, un poemario ben
feito que contén un saber dicir indiscutíbel e un saber pensar que
lle han de conferir para o futuro, diso estamos certos, marchamo de
perennidade.
Ningún comentario:
Publicar un comentario